Delimitacja Obszarów Wiejskich

Delimitacja Obszarów Wiejskich (DOW) do celów statystycznych została opracowana przez Główny Urząd Statystyczny w celu zapewnienia jednolitej prezentacji wyników badań statystycznych statystyki publicznej, dotyczących obszarów wiejskich. Zastosowanie Delimitacji umożliwi szczegółowe prezentowanie danych na temat obszarów wiejskich, z podkreśleniem ich różnorodności.

DOW opracowana jest z wykorzystaniem typologii Funkcjonalnych Obszarów Miejskich (FUA; ang. Functional Urban Areas). FUA obejmują miasta i ich strefy dojazdów do pracy. Podziału gmin wiejskich (gmin wiejskich oraz obszarów wiejskich w gminach miejsko-wiejskich – symbol rodzaju jednostki TERYT, odpowiednio 2 i 5) dokonano z uwzględnieniem oddziaływania na nie dużych miast.

Delimitacja obejmuje dwa poziomy: poziom 1., który odnosi się do lokalizacji obszaru względem FUA miast liczących co najmniej 150 tys. mieszkańców lub FUA miast wojewódzkich oraz poziom 2. odnoszący się do wartości gęstości zaludnienia obszarów wiejskich.

Poziom 1 Poziom 2
Aglomeracyjne małej gęstości
dużej gęstości
Pozaaglomeracyjne małej gęstości
dużej gęstości

W niniejszej delimitacji wyróżniono następujące grupy obszarów:

  1. aglomeracyjne – obszary wiejskie znajdujące się w granicach FUA miast wojewódzkich lub w granicach FUA pozostałych miast, liczących co najmniej 150 tysięcy mieszkańców:
    • aglomeracyjne dużej gęstości — spełniają jednocześnie warunki dla obszarów aglomeracyjnych oraz warunek gęstości zaludnienia większej od średniej gęstości zaludnienia dla Polski,
    • aglomeracyjne małej gęstości — spełniają jednocześnie warunki dla obszarów aglomeracyjnych oraz warunek gęstości zaludnienia równej lub mniejszej od średniej gęstości zaludnienia dla Polski;
  1. pozaaglomeracyjne – obszary wiejskie znajdujące się poza granicami FUA miast wojewódzkich lub poza granicami FUA pozostałych miast liczących co najmniej 150 tysięcy mieszkańców:
    • pozaaglomeracyjne dużej gęstości — spełniają jednocześnie warunki dla obszarów pozaaglomeracyjnych i warunek gęstości zaludnienia większej od 1/3 gęstości zaludnienia dla Polski,
    • pozaaglomeracyjne małej gęstości — spełniają jednocześnie warunki dla obszarów pozaaglomeracyjnych i warunek gęstości zaludnienia równej lub mniejszej od 1/3 gęstości zaludnienia dla Polski.

Do grupy miast wojewódzkich i pozostałych powyżej 150 tys. mieszkańców zakwalifikowano 25 ośrodków (do 2021 r. - 26 ośrodków). Średnia gęstość zaludnienia w 2022 r. wynosiła 120,8 osób/km2, a próg 1/3 średniej gęstości zaludnienia przyjęto na poziomie 40,3 osób/km2 (w 2021 r. było to odpowiednio 121 osób/km2 i 40 osób/km2).

DELIMITACJA OBSZARÓW WIEJSKICH W 2022 R.

Stan w dniu 1 stycznia

TYPY Liczba jednostek Odsetek liczby jednostek Liczba ludności Odsetek liczby ludności Powierzchnia w km2 Odsetek powierzchni
OGÓŁEM 279 100,0 1947711 100,0 33298 100,0
1 – aglomeracyjne dużej gęstości 33 11,8 534521 27,4 2490 7,5
2 – aglomeracyjne małej gęstości 47 16,8 318648 16,4 5437 16,3
3 – pozaaglomeracyjne dużej gęstości 98 35,1 681103 35,0 11868 35,6
4 – pozaaglomeracyjne małej gęstości 101 36,2 413439 21,2 13503 40,6